یکی از موارد مهمی که در زمان بارداری باید به آن توجه کرد تنظیم هورمون های بدن خانم ها است. یکی از هورمون هایی که روی این روند تاثیر گذار است هورمون پرولاکتین می باشد که باید حتماً در رنج نرمال قرار داشته باشد.

در این مطلب اطلاعات کاملی در رابطه با هورمون پرولاکتین و میزان نرمال آن در بارداری و در زمان غیر از بارداری برایتان ارائه می‌دهیم تا بتوانید بهتر شرایط و وضعیت بدنی خود را مدیریت کنید.

 

میزان پرولاکتین نرمال در بارداری چقدر است؟

 

هورمون پرولاکتین چیست؟

پرولاکتین در واقع هورمونی است که هم در بدن خانم ها و هم در بدن آقایان تولید می‌ شود و مقدار آن روی تنظیم بودن و نبودن تخمک گذاری و چرخه قاعدگی خانم ها و همچنین تولید اسپرم در آقایان تاثیرگذار خواهد بود. پرولاکتین در غده هیپوفیز تولید می‌ شود و مستقیماً روی سیستم تناسلی و سیستم ایمنی بدن تاثیر خواهد داشت.

این هورمون در زمان بارداری و شیردهی افزایش پیدا می‌کند و باعث تحریک تولید شیر در مادر می شود. هورمون های زیادی در بدن خانم ها وجود دارد که بعضی از آنها در قسمت دستگاه تناسلی، تنظیم مایعات، متابولیک، تنظیم سیستم ایمنی بدن و عملکرد رفتاری شخص تأثیرگذار خواهد بود. اما اصلی ترین نقش پرولاکتین در دوران بارداری و حاملگی برای تولید شیر است که مقدار این هورمون در بدن خانم های باردار بیشتر است و بعد از زایمان هم افزایش پیدا می‌کند.

 

هورمون پرولاکتین در بارداری

سطح هورمون پرولاکتین در زمان بارداری افزایش پیدا می‌کند و منجر به تکثیر سلول های غددی بافت پستان و رشد انشعاب سینوس‌ ها، مجاری شیری و در نهایت تولید و ترشح شیر خواهد شد.

اصلی‌ترین نقش هورمون پرولاکتین در خانم ها تنظیم چرخه قاعدگی و پریودی آنها است و در دوران بارداری سطح این هورمون افزایش پیدا می‌کند که باعث آماده شدن بدن مادر جهت شیردهی می شود.

خوب است آگاه باشید که اگر مقدار هورمون پرولاکتین از مقدار طبیعی خود بیشتر شود باعث سرکوب تخمک گذاری و ناباروری موقتی می شود به همین دلیل مقدار این هورمون با بارداری رابطه مستقیم دارد.

 

رنج نرمال پرولاکتین در دوران بارداری

اندازه استاندارد مقدار پرولاکتین در خانم ها و آقایان با هم متفاوت است. علاوه بر این در خانم های باردار و غیر باردار هم میزان این هورمون با هم متفاوت است. تنظیم بودن سطح هورمون پرولاکتین در ماه های قبل از بارداری باعث تخمک گذاری موفق و انجام لقاح می شود. در ادامه رنج نرمال هورمون پرولاکتین در بدن افراد مختلف را مشاهده می کنید:

  • رنج نرمال پرولاکتین خون در مردان: 2 تا 18 نانوگرم در هر میلی ‌لیتر خون

  • رنج نرمال پرولاکتین در زنان غیر باردار: 2 تا 29 نانوگرم در هر میلی ‌لیتر خون

  • رنج نرمال پرولاکتین در زنان باردار: 10 تا 209 نانوگرم در هر میلی ‌لیتر خون

 

میزان پرولاکتین در بارداری

 

چه مقدار پرولاکتین خطرناک است؟ پرولاکتین بالای 1000

همانطور که از ابتدا به آن اشاره کردیم مقدار هورمون پرولاکتین در خون بسیار اهمیت دارد، مقدار نرمال پرولاکتین در گروه های مختلف را مشاهده کردید و اگر مقدار این هورمون در بدن شخصی بیشتر از رنج نرمال باشد لازم است به پزشک مراجعه کنند و بقیه آزمایشات مربوطه انجام شود.

 

خطر پرولاکتین بالا در بارداری

بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین منجر به ناباروری موقت می‌شود که می‌توان پروسه درمان را طی کرد و سطح این هورمون را پایین کشاند.

در روند پایین آوردن سطح هورمون پرولاکتین در بدن معمولا از داروهایی مثل کابرگولین و بروموکریپتین استفاده می‌کنند که بعد از مثبت شدن تست بارداری باید سریعاً این داروها را قطع کنید، زیرا سلامت جنین را به خطر می‌اندازد و باید حتماً از سونوگرافی و بقیه راه ها سلامت جنین را تست کنید تا مصرف این داروها روی آن تاثیر نگذاشته باشد.

 

بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین

بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین به عوامل مختلفی وابسته است اما در صورتی که دلیل آن به غده هیپوفیز مربوط باشد گاهی اوقات باعث اختلال در بینایی مادر می شود که پیشنهاد می کنیم حتما برای درمان این مشکل به متخصص بیماری بارداریهای پرخطر مراجعه کنید تا شرایط شما بررسی شود و پروسه درمان آغاز شود.

البته مقدار این هورمون در زمان بارداری افزایش پیدا می‌کند اما حتماً باید در رنج نرمال قرار داشته باشد.

 

علت بالا بودن هورمون پرولاکتین در زنان

دلایل مختلفی می تواند باعث بالا بودن سطح هورمون در خون باشد که از جمله این دلایل که منجر به افزایش سطح هورمون پرولاکتین در خون می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اختلالات هیپوفیز

  • کم کاری تیروئید

  • تنبلی تخمدان

  • بیماری کلیوی

  • بیماری کبدی

  • بی اشتهایی عصبی

 

علائم پرولاکتین بالا

همانطور که گفته شد بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین منجر به ناباروری و اختلالات چرخه قاعدگی می شود. از جمله علائم بالا بودن پرولاکتین در بدن خانم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین در زنان

  • اختلالات در بینایی

  • خشکی واژن

  • تولید یا ترشح شیر از سینه‌ها

  • چاقی و اضافه وزن

  • سر دردهای بی دلیل

  • رشد غیر طبیعی موهای زائد بدن

  • آکنه

 

بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین در مردان

 

رنج میزان پرولاکتین

 

بالا بودن پرولاکتین در دوران بارداری

به شکل قطعی نمی شود نتیجه گرفت که بالا بودن سطح این هورمون در بارداری منجر به سقط جنین می شود، اما مطالعات نشان داده که یکی از دلایل سقط مکرر در خانم ها بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین در خون است. بالا بودن سطح این هورمون باعث ایجاد اختلال در عملکرد تخمدان ها می شود و در نتیجه باعث ترشح استرادیول و کاهش استروژن اصلی می شود.

در نهایت نبود تعادل بین هورمون ها به علت بالا بودن سطح پرولاکتین این نظم را به هم می زند و لقاح با شکست مواجه می‌شود.

 

 

آیا پرولاکتین بالا باعث نازایی می شود؟

پاسخ این سوال مثبت است و بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین منجر به ناباروری موقت می‌شود و ترشح بیش از اندازه آن نظم هورمون های دیگر را هم به هم می‌زند و منجر به ناباروری می‌شود. البته جای نگرانی نیست زیرا این مشکل قابل درمان است و باید به پزشک مراجعه کنید.

 

نحوه تشخیص و خواندن جواب آزمایش پرولاکتین

به منظور تشخیص سطح هورمون پرولاکتین باید آزمایش خون انجام دهید که مثل آزمایش خون ساده است، فقط چند دقیقه بیشتر طول می‌کشد. برای انجام این آزمایش باید حتما ناشتا باشید و داروهای ضدبارداری و افسردگی مصرف نکرده باشید و در صورت مصرف باید به پزشک خود اطلاع دهید. نتایج آزمایش پرولاکتین به شرح زیر است:

پرولاکتین نرمال: مقدار پرولاکتین نرمال در لیستی که اشاره شد آمده است. مقدار نرمال پرولاکتین هر فرد را پزشک بر اساس سلامت و فاکتورهای دیگر او تعیین می‌کند.

پرولاکتین بالا: مقدار بالای این هورمون احتمال وجود تومور غده هیپوفیز را افزایش می‌دهد. اگر این مقدار بالاتر از 200 نانوگرم بر میلی ‌لیتر بود باید ام آر آی انجام شود. البته در برخی موارد بالا بودن مقدار پرولاکتین می ‌تواند به دلیل بارداری، بیماری های کبدی، بیماری های کلیوی و کم کاری تیروئید باشد.

در صورتی که بعد از آزمایش مقدار هورمون پرولاکتین بالا تشخیص داده شود باید برای بررسی بیشتر آزمایش های دیگری هم انجام شود. با انجام آزمایش کم کاری تیروئید عملکرد هورمون بررسی می‌شود. چون بالا بودن مقدار هورمون تیروئید باعث افزایش پرولاکتین می شود.

 

درمان پرولاکتین و داروهای آن

خوشبختانه با استفاده از روش‌ های درمانی مشخصی می توانید میزان هورمون پرولاکتین در خون را تنظیم کنید. برای درمان بالا بودن سطح این هورمون روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می ‌کنیم:

تجویز دارو: تجویز داروهایی مثل بروموکریپتین و کابرگولین می ‌تواند به درمان آن کمک کند. بروموکریپتین به مغز کمک می ‌کند که توسط دوپامین میزان ترشح پرولاکتین را کنترل کند و کابرگولین در درمان کاهش این هورمون کمک می ‌کند.

رادیوتراپی: همه افراد به خوبی به درمان با داروهای آگونیست دوپامین پاسخ نمی‌دهند در این شرایط پزشک ممکن است رادیوتراپی را برای کاهش اندازه تومور تجویز کند.

جراحی: وقتی دارو نتیجه ندهد و تومور غده هیپوفیز باعث اختلال در بینایی شود، پزشک با جراحی از طریق بینی یا جمجمه فوقانی تومور را بر می‌ دارد.

 

بارداری بعد از درمان پرولاکتین

در بیشتر موارد بعد از اینکه درمان انجام شد می توانید اقدام به بارداری کنید و در این شرایط 86 درصد میزان تولد زنده جنین وجود دارد که یعنی این درمان اثربخش بوده است.

با توجه به شرایط بیمار ممکن است پزشک داروهای کاهش پرولاکتین در بارداری را هم تجویز کند و یا ممکن است با توجه به شرایطش تشخیص دهد که مصرف این داروها باید قطع شود و باید دقیقاً مطابق دستورات پزشک متخصص عمل کنید.

 

هورمون پرولاکتین در بارداری