علت داغ شدن کف دست و پا در بارداری و درمان گر گرفتگی

یکی از اتفاقاتی که در بیشتر خانم‌ های باردار رخ می‌ دهد داغ شدن کف دست و پا و گر گرفتگی در دوران بارداری است. در طول بارداری واکنش‌ های مختلفی در بدن خانم‌ ها اتفاق می‌ افتد که برای آنها سوال برانگیز است. بارداری فرآیند پویایی است که تغییرات فیزیولوژیکی زیادی به همراه دارد و هدف آن رشد و تکامل نوزاد و جنین است.

احساس گرمای زیاد، داغ بودن و گر گرفتگی هم یکی از عوارض جانبی این تغییرات می باشد. احساس داغ بودن و گرگرفتگی در دوران بارداری امری کاملاً طبیعی است و بعد از تولد نوزاد هم تا مدتی با مادر همراه است. در این مطلب اطلاعات کامل تری در رابطه با داغ شدن کف دست و پا و گرگرفتگی در بارداری ارائه خواهیم داد.

چرا کف دست و پا در بارداری داغ می شود؟

شاید برای شما هم این سوال مطرح باشد که علت داغ شدن کف دست و پا در دوران بارداری و پس از آن در اوایل بارداری چیست و چرا این اتفاقات سخت و عذاب آور با هم در بدن خانم های باردار اتفاق می‌افتند، خصوصا اگر همزمان با فصل گرما باشد که تحمل آن خیلی سخت تر خواهد بود و برای درمان و کنترل آن چه راهکارهایی می‌توان پیش روی مادر باردار قرار داد؟

گرگرفتگی در دوران بارداری و داغ شدن کف دست و پا به علت مجموعه‌ ای از تنظیمات بدن است که برای ایجاد زندگی یک فرد دیگر انجام می‌ شود؛ یعنی همزمان با اینکه بدن در حال جان بخشیدن به یک موجود زنده است و همه تلاشش را برای حیات او می کند، به علت تغییرات هورمونی که پیش آمده احساس گرما و داغی بیش از حد هم تجربه خواهید کرد.

خوب است بدانید که بیش از 30 درصد از خانم‌ های باردار این حالت ها را تجربه می کنند و افزایش قابل توجه دمای بدن خصوصاً در اوایل بارداری دارند چون بدن آنها تغییرات زیادی را متحمل شده و برای اینکه با این تغییرات سازگار شود تنظیمات زیادی باید انجام شود.

یکی از مهمترین دلایلی که خانم‌ های باردار دچار گر گرفتگی می‌شوند تغییرات زیاد در میزان هورمون استروژن و پروژسترون آنها در طول دوران بارداری است.

سطح استروژن و پروژسترون در زمان بارداری در مقادیر مختلف افزایش پیدا می‌ کند و ترشح می شود و بعد از اینکه زایمان رخ می‌دهد به سرعت کم می‌شود.

مقدار استروژن و پروژسترون بعد از تولد کم می‌ شود و به همین دلیل گرگرفتگی بعد از زایمان هم تا مدتی ادامه دارد، مخصوصاً در زمان شیردهی؛ بعد از اینکه زایمان رخ می‌دهد روز 27 گرگرفتگی شدت پیدا می‌کند و وقتی که سطح هورمون ها به حالت طبیعی قبل برگشت، گرگرفتگی کاهش پیدا می‌کند.

نوسان زیاد در میزان هورمون استروژن و پروژسترون در زمان بارداری علامت هایی که خانم ها در دوران یائسگی تجربه می‌کنند را به وجود می آورد.

یکی از علائم مشخص یائسگی گرگرفتگی می باشد که در دوران بارداری هم اتفاق می‌ افتد، پس در دوران بارداری داشتن پوست گرم تر از مواقع دیگر، عرق کردن و تعریق شبانه کاملاً طبیعی است زیرا متابولیسم افزایش پیدا می‌کند و نسبت به قبل 300 کالری بیشتر در روز می سوزانند و به همین دلیل گرگرفتگی احساس می‌کنند ولی با اینحال جای نگرانی نیست.

دلایل داغ شدن کف دست و پا در دوران بارداری

به صورت کلی چند تغییر در خواص فیزیولوژیکی در زمان بارداری وجود دارد که طبیعی و واضح است که از جمله آنها بزرگ شدن سینه و رحم می باشد. هنگامی که خانمی باردار نیست رحم اندازه یک گلابی است اما در طول دوران بارداری رحم رشد می کند تا نوزاد را در خود جای دهد که در زمان رشد، بدن از خود گرما آزاد می‌کند‌. یکی دیگر از عوامل گرم کننده داخلی همین موضوع است. بعد از اینکه نوزاد متولد می شود مجدداً رحم به اندازه قبلی خود یعنی در ابعاد گلابی کوچک بر می گردد.

در دوران بارداری سینه ها برای آماده شدن جهت فرآیند شیردهی متورم می شوند تا شیر تولید شود. افزایش کار لازم جهت تولید شیر مادر باعث بالا رفتن متابولیسم می شود و 500 کالری بیشتر در روز می سوزاند، به همین دلیل باعث تغییرات بیشتری در گرمای بدن می شود.

تغییر در حجم خون و سیستم قلبی در زمان بارداری باعث بالا رفتن متابولیسم می‌ شود و منجر به افزایش دمای بدن در بارداری خواهد شد.

بالارفتن حجم خون در بارداری جهت رسیدن اکسیژن و تغذیه جنین امری واجب است، اما روی رگ های خونی مادر بخصوص عروق نزدیک سطح پوست تاثیر خواهد داشت. هر چه خون بیشتری به سمت پوست بیاید پوست برافروخته می شود و مادر در این زمان گرگرفتگی و گرمای بیشتری را در خود احساس می‌کند.

همچنین افزایش وزن در دوران بارداری هم به این احساس گرما در مادر کمک می کند. بالا رفتن وزن در زمان بارداری کاملاً طبیعی است به شرطی که این افزایش وزن در محدوده نرمال و سالم باشد. افزایش شاخص توده بدنی عامل خطرناکی است و گرگرفتگی را افزایش می‌دهد. با رشد کردن جفت نوزاد و رحم در زمان بارداری این گرگرفتگی افزایش پیدا می‌کند.

آیا داغ شدن کف پا در بارداری و جنسیت با هم ارتباط دارند؟

شاید این سوال برای شما هم مطرح باشد که آیا داغ بودن دست و پا با جنسیت جنین ارتباطی با هم دارند یا نه، زیرا بعضی از خانم ها فکر می کنند از همین موضوع می توانند زودتر از موعد به جنسیت جنین پی ببرند؛ ولی هیچ دلیل علمی ثابت شده ای برای این ارتباط وجود ندارد و آن را تایید نمی‌کند.

همانطور که گفتیم تغییرات فیزیولوژیکی که در دوران بارداری برای بدن رخ می دهد تنها دلیل این اتفاق در دوران بارداری است.

مواردی که در رابطه با ارتباط داغ شدن کف دست و پا در بارداری و جنسیت در مورد بیشتر افراد وجود دارد خرافات است و پایه و اساس علمی ندارد، پس نباید ذهن خود را درگیر موضوعات این چنینی کنید و برای پی بردن به جنسیت جنین تنها راهی که پیش روی شما قرار دارد انجام سونوگرافی و استفاده از روش‌ های دقیق علمی است.

چه چیزی به کنترل گرگرفتگی در بارداری کمک می‌کند؟

داروی مشخصی برای کنترل گرگرفتگی در بارداری وجود ندارد و بهترین راه این است که اقدامات عملی برای جلوگیری از گرمازدگی انجام دهید.

گرگرفتگی در هر زمانی می تواند اتفاق بیفتد و اگر هر تغییر کوچک مثبتی در سبک زندگی ایجاد کنید می تواند برای کنترل این حالت ها مفید باشد. در ادامه بعضی از راه‌ های کنترل گرگرفتگی در بارداری را به شما توصیه می‌کنیم.

پوشیدن لباس های نازک و نخی و خارج نشدن از منزل در فصل گرما و در ساعات اوج گرما یکی از این راهکارها است.

از پارچه ‌های تنفس پذیر و طبیعی مانند پنبه و کتان استفاده کنید.

با لباس ‌های نازک بخوابید و شب ‌ها از پنکه اتاق استفاده کنید تا کمتر دچار گرمازدگی شوید.

دوش آب سرد یا ولرم بگیرید.

مصرف مایعات خود را افزایش دهید؛ نوشیدن آب بیشتر همیشه کمک‌کننده است؛ همیشه یک بطری آب همراه در دست داشته باشید.

از مه پاش صورت استفاده کنید. 

جهت اطمینان از ثابت ماندن سطح قند خون، کم و مداوم غذا بخورید. این به این دلیل است که افزایش ‌یا سقوط قند خون گاهی اوقات باعث تغییر دمای بدن می‌شود.

گرگرفتگی در چه زمانی در بارداری رخ می‌دهد؟

خیلی از خانم های باردار در زمان بارداری گرگرفتگی را تجربه می‌کنند، مثل خانم هایی که در یائسگی این حالت‌ها را تجربه می‌کنند. تجربه کردن یا نکردن این اتفاق در دوران بارداری وابسته به فرد است و قانون خاصی در این رابطه وجود ندارد.

گرگرفتگی امری رایج در بارداری است و گاهی اوقات جزو اولین علامت هاییست که خانم ها را متوجه بارداری می کند، زیرا تغییرات هورمونی در بدن آنها رخ می‌دهد و جریان خون نیز در بدن افزایش پیدا می‌کند و باعث افزایش دمای بدن می شود. خون اضافی می تواند به سمت صورت سرازیر شود و باعث برافروخته شدن و قرمزی صورت در خانم های باردار شود.

تغییرات هورمونی که بدن در زمان بارداری تجربه می‌کند شگفت انگیز است. گرفتگی و احساس گرما در زمان بارداری به علت نوسانات هورمونی است که بیشتر در سه ماهه اول بارداری اتفاق می‌افتد. هر چه در بارداری پیش بروید دلایل دیگری هم باعث ایجاد این گرما و برافروختگی در مادران باردار می شود.

در سه ماهه سوم وقتی که رحم رشد قابل توجهی کرد، دمای بدن زیاد می شود به این دلیل که سیستم قلبی عروقی برای انجام کارها سخت‌ تر کار میکند و نیاز به گردش خون بیشتری دارد.

گر گرفتگی در دوران بارداری ممکن است خیلی زود آغاز شود و در هر زمانی از بارداری هم اتفاق بیفتد، البته همه این احساس را تجربه نمی کنند و فقط بعضی از خانم ها این گرفتگی را دارند و ممکن است قبل از اینکه از بارداری مطلع شوند این حالت‌ها را تجربه کنند.

بعضی از خانم ها در دوران بارداری یعنی در 12 هفته اول این احساس را دارند، مخصوصاً اگر بیماری تهوع صبحگاهی و استفراغ هم با آنها همراه باشد. البته ممکن است این شرایط در سه ماهه سوم بارداری یعنی از هفته بیست و هشتم به بعد اتفاق بیفتد.

به علت نوسانات هورمونی بعد از زایمان، گرگرفتگی در طول شب یا تعریق شبانه بعد از زایمان شایع است. این یک واکنش هورمونی طبیعی است که در بیشتر خانم ها رخ می دهد تا بدن با تغییراتی که پشت سر گذاشته سازگار شود.

به طور کلی داغ شدن کف دست و پا در بارداری کاملاً طبیعی و نرمال است و احتیاجی به نگرانی نیست و اگر کف پا هم سوزش داشت باید حتماً با پزشک خود مشورت کنید و هر عاملی را جزو علائم طبیعی برای بارداری ندانید.

اگر احساس کردید همین گرگرفتگی بیش از مقدار نرمال و طبیعی است باید به پزشک مراجعه کنید.

چنانچه دچار خارش یا گزگز دست و پا، سوزن شدن کف دست و پا و ورم دست و پا و انگشتان یا مورمور شدن انگشتان شست و علامت های این چنینی هستید هم احتیاج به نگرانی نیست ولی باید حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا شرایط شما را چک کند تا متوجه طبیعی بودن شرایط خود باشید و اگر درمانی لازم بود انجام دهید.