بیماری سرخجه در بارداری و علائم آن

روبلا نام دیگر بیماری سرخجه در دوران بارداری است که باعث بروز علامت های خفیفی مثل نشانه های آنفولانزا و دانه های پوستی می‌شود.

بعضی از افرادی که مبتلا به بیماری سرخجه در دوران بارداری می شوند این علائم را با هم دارند و شکل ظاهری با دانه های سرخ را نشان می‌دهند و بقیه افراد علامت مشخصی از سرخجه ندارند و گاهی اوقات متوجه وجود عفونت در بدن خود نمی‌شوند.

در این مطلب تصمیم داریم اطلاعات کاملتری در رابطه با بیماری سرخجه در دوران بارداری یا روبلا شرح دهیم تا در صورت ابتلا به این بیماری اطلاعات کافی داشته باشید تا به موقع اقدام برای بهبودی کنید.

علائم بیماری سرخجه در بارداری

در صورتی که مادر باردار مبتلا به بیماری سرخجه شود این مشکل برای جنین خطر آفرین خواهد بود. چنانچه در دوران بارداری هستید و به بیماری سرخجه مبتلا می شوید ممکن است اثرات مختلفی روی نوزاد داشته باشد و مثل خیلی از بیماری‌ها در دوران بارداری خطرات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.

بعضی از افرادی که مبتلا به بیماری سرخجه می‌شوند علائم را نشان می‌دهند و بقیه بدون علامت هستند. یکی از اصلی‌ترین نشانه های بیماری سرخجه نشانه های خفیف آنفولانزا در بارداری است که در کنار آن دانه های قرمز روی پوست ظاهر می شود. راش پوستی تقریباً 3 روز در بدن باقی می ماند و علائم آنفولانزا در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

• تب

• سردرد

• آبریزش بینی

• قرمزی چشم‌ها

• تورم غدد لنفاوی

• درد مفاصل و عضلات

علت بیماری سرخجه در بارداری

عامل بیماری سرخجه در بارداری ویروس روبلا می باشد که شبیه آبله مرغان در بارداری بوده و واگیردار است و بهتر است از مجاورت با افراد دیگر خودداری کنند.

این بیماری راه‌ های انتقال مختلفی دارد که یکی از آن ترشحات تنفسی فرد مبتلا می باشد. به طور مثال در صورتی که فرد مبتلا به بیماری سرخجه در بارداری سرفه کند و شما هم همان هوای آلوده را تنفس کنید، به این بیماری مبتلا می شوید.

خوشبختانه در کشور ما با واکسیناسیون همگانی که در دهه های گذشته برای کودکان انجام شده، بیماری سرخجه به شدت محدود شده است. واکسیناسیون این بیماری باعث می‌شود که فرد همه عمر در برابر ویروس روبلا ایمن باشد. خانم‌ هایی که در سال‌های گذشته واکسن سرخجه نزده باشند، احتمال ابتلا به بیماری سرخجه در آنها وجود دارد و باید به شدت مراقب باشند.

متاسفانه در بسیاری از کشورها که واکسیناسیون انجام نشده هنوز هم بیماری سرخجه شایع است و کسانی که از سایر کشورها به ایران سفر می‌کنند می‌توانند این بیماری را همراه داشته باشند و انتقال دهند و حتی کسی که واکسینه نشده اگر به کشورهای دیگر مسافرت کنند ممکن است به بیماری مبتلا شوند.

واکسیناسیون باعث مصونیت زیادی در برابر بیماری سرخجه در بارداری شده و بهتر است قبل از اقدام به بارداری با درمانگر خود مشورت کنید و برای پیدا کردن راه ایمن در برابر بیماری اقدام کنید.

عوارض بیماری سرخجه در مادر و جنین

بیماری سرخجه در بارداری عوارض قابل توجهی را به همراه دارد که ممکن است تاثیرات منفی و مخربی در روند بارداری و سلامت جنین داشته باشد. در صورتی که در سه ماه اول بارداری یا سه ماه دوم بارداری باشید و مبتلا به بیماری سرخجه شوید، عوارض شدیدتر خواهد بود. بیماری سرخجه در بارداری ریسک مشکلات را افزایش می دهد و یا احتمال بروز آنها را تشدید می‌کند.

سندروم کنژنیتال روبلا : هنگامی اتفاق می‌افتد که بیماری سرخجه در بارداری از راه جفت به جنین انتقال پیدا کند و این سندروم باعث تولد نوزاد با نقص های زیاد مادرزادی می‌شود که این نقص ها شامل مشکلات بینایی، مشکلات قلبی، میکروسفالی، مشکلات شنوایی، عقب ماندگی ذهنی، اختلال رشد، اختلالات استخوانی، مشکلات هورمونی، عفونت ریه و آسیب به طحال و کبد می شود.

سقط : به مرگ جنین قبل از 20 هفته بارداری سقط گفته می شود.

مرده‌ زایی : به مرگ داخل رحمی جنین بعد از هفته بیستم بارداری مرده‌ زایی می گویند.

زایمان زودرس : در صورتی که تولد نوزاد زودتر از وقت مدنظر و قبل از سی و هفتمین هفته بارداری اتفاق بیفتد به آن زایمان زودرس می گویند که در این شرایط وزن جنین معمولا از حد معمول کمتر است و ممکن است مشکلاتی را به همراه داشته باشد.

روش های پیشگیری از انتقال بیماری سرخجه

پیش‌تر گفتیم که بیماری سرخجه در بارداری به جنین منتقل می شود. برای جلوگیری از ابتلا به بیماری سرخجه در بارداری باید اجازه انتقال آن به جنین و بروز عوارض احتمالی را ندهید تا ایمنی بدن قبل از وقوع بارداری تضمین شود. اگر بدن شما نسبت به این عفونت ایمن باشد به این بیماری مبتلا نخواهید شد که این کار با واکسیناسیون انجام می شود.

یکی از شایع‌ ترین روش‌ های ایجاد ایمنی در بدن انجام واکسیناسیون در زمان کودکی است. اگر در گذشته به این بیماری مبتلا شده باشید تا آخر عمر نسبت به این بیماری مصونیت دارید. با انجام آزمایش خون سطح مصونیت شما نسبت به بیماری تشخیص داده می شود.

چنانچه قصد بارداری دارید و نمی دانید که بدن شما نسبت به روبلا ایمنی دارد یا نه؛ با مشورت کردن با پزشک می‌توانید آزمایش سرخجه قبل از بارداری انجام دهید تا میزان مصونیت بدن خود را بشناسید.

چنانچه بدن شما مصونیت کافی در برابر روبلا نداشته باشد با روش هایی که در ادامه اشاره می کنیم می توانید مانع از انتقال این بیماری به جنین شوید.

در صورتی که قبل از بارداری واکسن روبلا را تزریق کنید تقریباً سه ماه بعد از تزریق واکسن سرخجه می توانید اقدام به بارداری کنید.

در طول دوران بارداری سطح ایمنی بدن شما در برابر روبلا بهتر سنجیده می شود. اگر بدن شما نسبت به این مشکل مصونیت نداشته باشد نمی توانید واکسن را تزریق کنید، چون تزریق این واکسن در طول دوران بارداری ممنوع است.

بهتر است از مجاورت افراد مبتلا به سرخجه خودداری کنید یا اگر با این افراد در ارتباط بودید سریعاً برای درمان خود اقدام کنید.

اگر بعد از زایمان واکسن را تزریق کنید، نوزاد قبل از اولین مورد واکسن mmr که در 12 ماهگی انجام می شود در برابر بیماری سرخجه ایمنی کافی ندارد پس اگر شما بعد از زایمان واکسینه شوید، احتمال انتقال بیماری به جنین از بین می‌رود و از ابتلاع جنین در بارداری های بعدی به بیماری سرخجه جلوگیری می‌شود.

تفسیر آزمایش سرخجه در بارداری

بالا بودن مقدار آنتی بادی سرخجه در بارداری نشان می‌دهد که بدن شما در برابر این بیماری مصونیت دارد و در صورتی که شما به بیماری سرخجه در بارداری مبتلا شوید، سطح دیگری از آنتی بادیها و گلبولهای سفید بالا می‌رود که عفونت را نشان می‌دهد و با انجام آزمایش سرخجه قبل از بارداری مقدار ایمنی بدن شما در برابر این بیماری مشخص می‌شود.

میزان انتقال بیماری سرخجه در طول بارداری به جنین

اگر در اوایل بارداری به بیماری سرخجه مبتلا شوید خطر انتقال عفونت به جنین بیشتر می‌شود. مثلا اگر در سه ماهه اول بارداری به این بیماری مبتلا شوید 85 درصد احتمال انتقال آن به جنین وجود دارد، ولی اگر این اتفاق در هفته‌های سیزدهم تا شانزدهم بارداری باشد خطر انتقال عفونت به جنین 50 درصد است و اگر در آخر سه ماهه دوم یا سوم باشد خطر انتقال ویروس روبلا به جنین 25 درصد می‌شود.

در صورتی که شما هم به بیماری سرخجه در بارداری مبتلا شوید باید درمان برای جنین هم انجام می‌شود تا هیچ کدام از نقص‌های احتمالی در او بروز نکند. بعضی از اوقات این نقص‌ها آنقدر شدید است که شاید مجبور شوید جنین را سقط کنید.

پس با توجه به این شرایط پیشنهاد می کنیم که قبل از اقدام به بارداری مصونیت بدن خود نسبت به انواع بیماری‌ها را بسنجید و اگر راه درمان و بهبود وجود دارد طی کنید و سپس اقدام به بارداری کنید تا بارداری امن و سالم را پشت سر بگذارید.