انواع وضعیت قرارگیری کودک هنگام تولد

در زمان بارداری، جنین وضعیت و حالت های متفاوتی را در زمان‌های مختلف به خود می گیرد و به شکل های مختلف درون رحم قرار می‌گیرد. هر چه زمان زایمان نزدیکتر شوید، با توجه به شرایط جسمی مادر و جنین موقعیت جنین به شکلی در می آید که سر به سمت رحم باشد و دهانه رحم سر راه او باشد؛ چون برای انجام زایمان طبیعی باید سر جنین روی دهانه رحم باشد. اما همیشه این حالت رخ نمی‌دهد و ممکن است حالت های قرار گرفتن کودک در زمان تولد متفاوت باشد.

خیلی از مواقع افراد خرافاتی اعتقاد دارند وضعیت قرار گرفتن کودک در زمان تولد وابسته به جنسیت اوست، اما جنسیت جنین هیچ ارتباطی با این وضعیت ندارد و همانطور که گفته شد شرایط جسمانی مادر و جنین آن را تعیین می کند و جنین دختر یا پسر هیچ فرقی در مدل قرارگیری او ندارد.

عواملی که در وضعیت قرارگیری جنین در زمان تولد موثر هستند، اندازه و جثه جنین و آناتومی بدن مادر خواهد بود که در این مطلب به صورت کامل در رابطه با آن صحبت خواهیم کرد.

وضعیت قرارگیری جنین با سر

هنگامی که سر جنین به صورت کامل روی دهانه رحم باشد شاهد یکی از وضعیت های قرار گیری کودک در زمان تولد به اسم پرزانتاسیون یا نمایش سر هستیم که در این شرایط پرزانتاسیون سفالیک خواهد بود.

در این شرایط و وضعیت قرار گرفتن کودک در زمان تولد دو حالت دارد: حالت اول وقتی است که صورت جنین به سمت ستون فقرات مادر است که بهترین وضعیت برای تولد خواهد بود که به آن سفالیکه خلفی می‌گویند و سفالیک بودن جنین بهترین حالت برای انجام زایمان طبیعی است.

حالت دوم وضعیت سفالیک جنین شرایطی است که صورت جنین به سمت بالا و روبه روی شکم مادر است که ممکن است کمی زمان نیاز باشد که به آن سفالیک قدامی می گویند.

گاای هم صورت جنین کامل روی دهانه رحم قرار می گیرد که به آن پرزانتاسیون فیسی و صورت می گویند که در این شرایط چرخ های داخلی و خارجی در زمان زایمان نیاز است که باید ماما در این شرایط مداخله کند و زمان بیشتری نسبت به حالت های دیگر برای زایمان احتیاج است.

وضعیت قرارگیری جنین بر روی باسن

اگر در کلاس های آمادگی زایمان طبیعی شرکت کرده باشید، باید بدانید که به شما آموزش میدهند وقتی که جنین به نحوی در رحم قرار بگیرد که باسن روی دهانه رحم باشد به آن وضعیت فرانک برینچ می گویند که زایمان طبیعی بدون مشکل انجام می‌شود. اما خیلی از پزشکان در این شرایط ریسک نمی کنند و سزارین را پیشنهاد می دهند.

وضعیت بریچ کامل

وقتی که پاهای جنین کامل روی دهانه رحم قرار بگیرد وضعیت بریچ کامل را خواهیم داشت و این سوال مطرح می‌شود که آیا این شرایط برای جنین خطرناک است؟ باید پاسخ بدهیم که خیر خطرناک نیست چون نوعی از وضعیت قرارگیری کودک در زمان تولد است و ربطی به سلامتی جنین نخواهد داشت.

باید در نظر داشته باشید که در این شرایط زایمان طبیعی با خطرات و عوارضی همراه است. پس بهتر است که زایمان سزارین در این شرایط انجام شود که اصطلاحاً به آن سزارین بریچ می گویند.

خیلی از مادرها تمایلی به انجام زایمان سزاریان ندارند و این سوال برای آنها مطرح می‌شود که برای چرخش جنین بریچ چه کاری باید انجام داد؟

بعضی از ورزش‌ها که در زمان بارداری میتوانید آن را انجام دهید و باعث چرخش وضعیت جنین از روی بریچ به سفالیک می شود، اما اثر این ورزش ها به وضعیت جسمانی جنین و آناتومی بدن مادر هم بستگی دارد.

چرخش جنین از روی شکم یک روش خطرناک و منسوخ شده است و نباید آن را امتحان کنید تا سلامت مادر و جنین به خطر نیفتد.

وضعیت جانبی یا جنین عرضی

وقتی که جنین در این شرایط قرار داشته باشد گویی به پهلو داخل رحم مادر دراز کشیده است و شاهد قرار گرفتن جنین در پهلو ها هستید. یعنی سر و باسن جنین در دو قسمت چپ و راست بدن مادر قرار گرفته و در این شرایط اصلاً زایمان طبیعی ممکن نیست. اصلی‌ترین دلیل قرار گرفتن جنین به صورت عرضی این است که فضای کافی برای نزول پرزانتاسیون سر یا باسن نبوده و فضای کافی در لگن وجود ندارد.

کلاس هایی که برای آمادگی جهت زایمان تشکیل می‌شود به مادران آموزش می‌دهد که یکی از علائم جنین عرضی بالا باقی ماندن حجم شکم در بارداری است. البته در معاینات سونوگرافی هم عضو نمایش برای دهانه رحم وجود ندارد.

وضعیت قرارگیری دوقلوها در زمان تولد

در این وضعیت امکان دارد که هر دو جنین با سر به سمت دهانه رحم قرار داشته باشند یا هر کدام از آنها یکی از وضعیت های قرارگیری را داشته باشند. در صورت در هر زایمان دوقلو تنها وقتی می‌تواند طبیعی باشد که هر دو جنین با سر به سمت دهانه رحم قرار داشته باشند و در مواقع بسیار نادر وضعیت قرار گیری کودک از زمان تولد برای دوقلوها یکی است.

به همین دلیل در بسیاری از موارد مجبور می‌شوند که زایمان سزارین برای تولد دوقلوها انجام دهند.