واکسیناسیون در دوران بارداری

در طول دوران بارداری جنین در حال رشد و نمو در داخل شکم مادر است و هر تزریق و اتفاقی که برای بدن مادر بیفتد، مستقیماً روی جنین هم تاثیرگذار خواهد بود. به همین دلیل واکسیناسیون در دوران بارداری به علت وجود این موجود زنده حائز اهمیت است و رفتارهای مادر روی آینده جسمانی و روانی جنین در دوران زندگی او تاثیرگذار خواهد بود.

بنابراین واکسیناسیون در طول دوران بارداری باید با احتیاط انجام شود و مصرف هر نوع دارو باید در دوران بارداری کنترل شده و زیر نظر پزشک متخصص باشد. در این مطلب تصمیم داریم تا اطلاعات بیشتری در رابطه با واکسیناسیون در دوران بارداری در اختیار شما قرار دهیم تا با داشتن اطلاعات بیشتر سلامت خود و جنینتان در دوران بارداری تضمین شود.

قوانین واکسیناسیون در دوران بارداری

خانمی که باردار است تنها وقتی می تواند واکسن دریافت کند که این واکسن ها شامل ویروس کشته شده و غیر فعال یا توکسوئید باشد. با توجه به اینکه واکسن ها ویروس زنده دارند یا ویروس کشته شده و یا ساختار شیمیایی تغییر یافته دارند که به آن توکسوئید می‌گویند، باید به ساختار واکسن توجه ویژه‌ای داشته باشید و تنها با نظارت و دستور پزشک و در صورت نیاز واکسیناسیون در دوران بارداری انجام شود.

واکسن‌ های ممنوعه در بارداری

همانطور که گفته شد برای خانم های باردار در رابطه با واکسیناسیون محدودیت وجود دارد و در دوران بارداری نمی‌توانند هیچ کدام از واکسن هایی که در ادامه از آنها نام می‌بریم را تزریق کنند زیرا ممکن است سلامت جنین آنها به خطر بیفتد.

• واکسن  MMR(سرخک، سرخجه، اوریون)

• واکسن آبله ‌مرغان

• واکسن هپاتیت A

• واکسن زونا (واریسلا- زوستر)

• واکسن فلج اطفال خوراکی یا فلج اطفال تزریقی

• مننگوکوک (واکسن مننژیت برای سفر حج) و پنوموکوک

• واکسن  HPV

• واکسن‌های مجاز در بارداری

• واکسن آنفلوآنزای غیرفعال

• واکسن Tdap  (سیاه سرفه، کزاز و دیفتری)

• هپاتیت B

واکسن hpv در بارداری برای چه کسانی است؟

‏hpv همان زگیل تناسلی است که جزو بیماری‌های مقاربتی محسوب می‌شود که در دوران بارداری تزریق واکسن آن برای خانم‌ها توصیه نمی‌شود.

به طور کلی از نظر پزشکی زگیل تناسلی در دوران بارداری مشکل خاصی برای بارداری ایجاد نمی‌کند و یا ایجاد آن بسیار بعید است. این عفونت ممکن است از رابطه جنسی دهانی، مقعدی و واژنی انتقال پیدا کند. با توجه به اینکه واکسیناسیون در دوران بارداری باید

تحت شرایط خاص و فقط در صورت تشخیص لزوم پزشک انجام شود تزریق واکسن اچ پی وی در دوران بارداری هم توسط پزشکان معمولاً توصیه نمی شود چون تاثیر خاصی روی مادر و جنین نخواهد داشت.

اگرچه هنوز گزارشات منفی در رابطه با تزریق واکسن اچ پی وی در بارداری به دست نرسیده است، اما چون داده‌های مربوط به واکسیناسیون در دوران بارداری محدود است بهتر است به قوانین واکسیناسیون احترام بگذارید و انجام واکسیناسیون اچ پی وی در را به بعد از بارداری موکول کنید.

شرایط دریافت واکسن آنفولانزا در بارداری

یکی از واکسن های مجازی که در دوران بارداری می توانید تزریق کنید واکسن آنفولانزا است که در صورت لزوم مادران می‌توانند آن را تزریق کنند. تزریق آن در صورتی توصیه می‌شود که بارداری با فصل شایع بیماری آنفولانزا یعنی پاییز و زمستان تداخل داشته باشد و زدن واکسن بهتر از نزدن آن باشد. بر این اساس تزریق واکسن آنفولانزا از اواسط پاییز و بهار انجام می‌شود.

دقت داشته باشید که شکل اسپری بینی واکسن آنفولانزا در بارداری ممنوع است چون این فرم از واکسن ویروس زنده دارد و هر واکسنی که ویروس زنده داشته باشد نباید در دوران بارداری تزریق شود.

واکسن هپاتیت ب در چه شرایطی در بارداری تزریق می‌شود؟

اگر سری به قوانین واکسیناسیون در دوران بارداری بزنید، خواهید دید که واکسن هپاتیت ب هم جزو واکسن های بی خطر محسوب می‌شود که البته باید حتماً با صلاح دید و یا تشخیص پزشک این واکسن تزریق شود.

مهمترین راه انتقال هپاتیت ب انتقال از مادر به جنین است و به همین دلیل اگر این واکسن به موقع تزریق شود می‌تواند خیلی پیشگیرانه باشد. البته انتقال ویروس هپاتیت b از مادر به جنین در سه ماهه اول بارداری به علت عدم وجود ویروس در خون منفی است. اما تزریق این واکسن سه مرحله‌ای در 3 نوبت و به فاصله یک ماه و شش ماه از تزریق اول قبل و بعد از زایمان می‌تواند انجام شود.

واکسن هپاتیت ب برای محافظت مادر و جنین در مقابل عفونت می باشد و اگر تست هپاتیت مادر باردار منفی باشد دریافت واکسن توصیه می‌شود.

به طور کلی یک خانم قبل از بارداری باید آزمایشات لازم برای بررسی وضعیت سلامت و ایمنی بدن خود را در مقابل بیماری های عفونی انجام دهد تا اگر نیاز بود واکسن های لازم را قبل از شروع بارداری تزریق کند.

چرا تزریق بعضی از واکسن ها در دوران بارداری ممنوع است؟

همانطور که پیش تر گفته شد واکسن‌هایی که ویروس زنده و فعال دارند نباید در دوران بارداری تزریق شوند. این ممنوعیت فقط در رابطه با بارداری نیست بلکه زمانی که اقدام برای بارداری هم صورت می‌گیرد نباید این واکسن‌ها را تزریق کنید.

در واقع خانم ها بعد از دریافت هر کدام از واکسن‌های سرخک، سرخجه و اوریون و واکسن‌هایی که ویروس زنده دارند تا 3 ماه اجازه ندارند که باردار شوند چون سلامت جنین مستقیماً و شدیداً تحت تاثیر خواهد بود.

آمپول روگام چرا و در چه صورت تزریق می‌شود؟

واکسن روگام یا آمپول روگام متعلق به خانم‌هایی است که گروه خونی o منفی یا rh منفی دارند‌.

آزمایشات مربوط به گروه خونی و تعیین آنها در اوایل بارداری باید انجام شود و خانم‌هایی که rh منفی یا گروه خونی اُ دارند باید در هفته بیست و هشتم بارداری دوباره آزمایش بدهند و تعیین گروه خونی و rh همسر آنها هم لازم است و باید انجام شود.

اصول تزریقات آمپول روگام به این صورت است که برای پیشگیری از حساسیت Rh، به همه زنان در معرض خطر، g 300-200 ایمونوگلوبولین Rh ( روگام ) بین هفته ‌های 28 و 32 بارداری (برخی منابع 26 تا 28)، از راه عضلانی تزریق شود. چنانچه نوزاد Rh مثبت باشد، یک تزریق هم ظرف 72 ساعت اول پس از زایمان، انجام می‌شود تا درحاملگی بعدی، حساسیت مادر به آنتی ژن عامل Rh، کاهش پیدا کند.

در چه شرایطی تزریق آمپول روگام واجب است؟

چنانچه هر کدام از موارد زیر شامل حال شما بود و در این شرایط قرار داشتید تزریق آمپول روگام واجب خواهد بود که البته باز هم به تشخیص پزشک باید این تزریق انجام شود.

• پس از ترومای شکم  مانند ضربه، سقوط از بلندی و یا بروز حوادث مختلف برای مادر باردار

• استفاده از دست در معاینه داخلی توسط متخصص زنان

• انجام آزمایش تهاجمی آمنیوسنتز

• انجام آزمایش تهاجمی نمونه برداری از پرزهای جفتی  (CVS)

• نمونه‌ گیری خون بند ناف از راه پوست

• خونریزی مادر یا جنین در دوران بارداری

• بارداری خارج از رحم

• احتمال خطر سقط

واکسن کزاز در بارداری در چه شرایطی تزریق می‌شود؟

واکسن کزاز جز واکسن هایی است که در هر دوره ده ساله تزریق می‌شود. با توجه به اینکه سال تولد شما چه سالی باشد می توانید متوجه شوید که این واکسن را در طول عمر خود دریافت کرده اید یا نه.

متولدین سال 1360 به بعد واکسن کزاز را دریافت کرده اند ولی نیاز است که هر 10 سال یک بار واکسن تجدید شود. بهتر است واکسن های لازم قبل از بارداری دریافت شود، اما در طول دوران بارداری هم می‌توانید واکسن کزاز دریافت کنید و ایرادی ندارد.

در صورتی که پزشک تشخیص دهد بین هفته‌های بیست و هفتم تا 36 می‌توانید واکسن کزاز تزریق کنید، یک دز از این واکسن در طول دوران بارداری کفایت می‌کند زیرا باعث می‌شود که نوزاد از ابتلا به سیاه سرفه در امان باشد.