چه میزان افزایش وزن در بارداری سالم تلقی می‌شود و افزایش وزن غیر عادی در دوران حاملگی چه عواقبی به همراه خواهد داشت؟

یکی از موضوعات مهم در دوران بارداری افزایش وزن در بارداری است که مستقیماً روی سلامت مادر و جنین تاثیر گذار خواهد بود.

بسیاری از خانم ها تصور می کنند هر میزان اضافه وزن در طول بارداری کاملاً طبیعی است و به علت رشد جنین در شکم آن ها می باشد؛ اما اینگونه نیست و این افزایش وزن مقدار نرمالی دارد که اگر از این حد فراتر برود جای نگرانی است و باید حتماً پزشک را در جریان بگذارید.

 

در این مطلب تصمیم داریم در رابطه با اهمیت اضافه وزن در دوران بارداری صحبت کنیم و نکاتی که در رابطه با افزایش وزن در دوران بارداری و تقویت رشد جنین و راهکارهایی برای کاهش وزن بعد از زایمان هست صحبت کنیم.

با اینکه در طول دوران بارداری تمام غذای جنین از مادر تغذیه می شود و مادر تأمین‌ کننده غذای جنین خواهد بود، ولی لزوماً دلیلی بر پرخوری مادران نیست و اجازه ندارند که بیش از حد غذا مصرف کنند و باید افزایش وزن خود را در بارداری کنترل کنند. این امر باعث می شود که هم نوزاد سالم باشد و هم بعد از زایمان بتوانند کاهش وزن راحت تر و بدن سالم تری داشته باشند. برای این کار بهتر است عادت های غذایی سالم را یاد بگیرند و آنها را انجام دهند.

 

افزایش وزن نرمال در بارداری

 

راهنمای افزایش وزن در بارداری

همانطور که می دانید بدن افراد مختلف متفاوت است و رفتارهای متنوعی را از خانم‌های باردار مشاهده می‌کنیم. در رابطه با افزایش وزن در دوران بارداری نمی‌توان همه افراد را با یک سنگ محک سنجید. افزایش وزن مناسب برای هر شخصی به موارد مختلف بستگی دارد که بعضی از آنها شامل وزن فرد قبل از حاملگی و شاخص توده بدنی او می باشد و سلامت مادر و جنین در این زمینه نقش بسزایی دارد.

برای اینکه بهترین روش را جهت افزایش وزن انتخاب کنید بهتر است با فرد متخصص صحبت کنید. در ادامه جدولی را مشاهده می کنید که میزان افزایش وزن پیشنهادی را بر اساس وزن قبل از بارداری نشان می دهد که این اعداد و ارقام نتیجه تحقیقات موسسه پزشکی و انجمن تحقیق ملی می‌باشد.

 

میزان افزایش وزن پیشنهادی

وزن قبل از بارداری

28 تا 40 پوند (تقریبا 13 تا 18 کیلوگرم)

وزن پایین (BMI زیر 18.5)

25 تا 35 پوند (تقریبا 11 تا 16 کیلوگرم)

وزن طبیعی (BMI 18.5 تا 24.9)

15 تا 25 پوند (تقریبا 7 تا 11 کیلوگرم)

اضافه وزن (BMI 25 تا 29.9)

11 تا 20 پوند (تقریبا 5 تا 9 کیلوگرم)

چاقی (BMI 30 یا بیشتر)

 

 

افزایش وزن بارداری در چند قلویی

اگر دو یا چند قلو باردار هستید طبیعتا شرایط متفاوتی نسبت به یک قلو خواهید داشت. اگر بارداری شما دوقلو یا چند قلو باشد اضافه وزن شما بیشتر از سایر مواقع خواهد بود، ولی باز هم برای اینکه بهترین روش را برای تعیین وزن نرمال بدانید باید با متخصصین صحبت کنید.

در صورتی که چند قلو باردار باشید نتایج تحقیقات موسسه پزشکی و انجمن تخصصی ملی نشان می‌دهد که میزان افزایش وزن می‌تواند طبق جدول زیر باشد:

 

میزان افزایش وزن پیشنهادی

وزن قبل از بارداری

37 تا 54 پوند (تقریبا 17 تا 25 کیلوگرم)

وزن طبیعی (BMI 18.5 تا 24.9)

31 تا 50 پوند (تقریبا 14 تا 23 کیلوگرم)

اضافه وزن (BMI 25 تا 29.9)

25 تا 42 پوند (تقریبا 11 تا 19 کیلوگرم)

چاقی (BMI 30 یا بیشتر)


 

اگر اضافه وزن دارید

در صورتی که تصمیم به بارداری دارید و یا در حال حاضر حامله هستید و اگر قبل از حاملگی اضافه وزن داشته باشید ممکن است مشکلات مختلفی در طول دوران بارداری شامل حال شما شود که از جمله آنها می‌توان به اختلالات فشارخون بالا مانند پری اکلامپسی و دیابت بارداری اشاره کرد و ممکن است شما مجبور به انجام عمل سزارین شوید که اطلاعات کاملی در رابطه با دیابت بارداری و عمل سزارین را در مطالب جداگانه برای شما شرح داده ایم تا بتوانید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.

 

بنابراین جهت تعیین بهترین روش کنترل وزن در دوران بارداری بهتر است با متخصص تغذیه و متخصص زنان و زایمان صحبت کنید و از آنها کمک بگیرید.

 

وزن نرمال بارداری

 

وزن پایین در بارداری

در صورتی که قبل از بارداری وزن شما پایین است و شاخص توده بدنی شما نشان می‌دهد که وزن شما کمتر از حد نرمال است، لازم است که در دوران بارداری وزن شما به مقدار معقولی برسد. در صورتی که افزایش وزن نداشته باشید نوزاد شما کوچکتر از حالت طبیعی به دنیا خواهد آمد.

 

افزایش وزن بیش از حد طبیعی در بارداری

در صورتی که در دوران حاملگی افزایش وزن شما بیش از حد طبیعی و نرمال باشد مشکلات مختلفی مثل درشت بودن غیر طبیعی نوزاد را به همراه خواهد داشت که این جریان هم برای نوزاد و هم برای مادر خطرناک است و ممکن است مادر علاوه بر آنها خطرات دیگری مانند دیابت بارداری و فشارخون بالا و تاخیر در زایمان و احتیاج به سزارین و زایمان قبل از موعد را تجربه کند.

افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری خطر چاقی بعد از زایمان را هم به همراه دارد و ممکن است هیچ وقت به وزن ایده آل بعد از بارداری نرسید و همچنین ممکن است باعث ایجاد لخته خون در قاعدگی بعد از زایمان شود.

 

افزایش وزن حاملگی

 

دلایل افزایش وزن حاصل از بارداری

به طور طبیعی ممکن است نوزاد شما وزن 3 تا 3.6 کیلوگرم داشته باشد. وزن نوزاد یکی از دلایل افزایش وزن بارداری می باشد و بقیه اضافه وزن دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

در صورتی که با در نظر گرفتن تمامی این دلایل باز هم اضافه وزن شما بیش از حد نرمال بود بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید تا کنترل مناسبی روی وزن خود داشته باشید.

  • بزرگ شدن پستان‌ها:  0.5 تا 1.4 کیلوگرم

  • بزرگ شدن رحم: تقریبا 0.9 کیلوگرم

  • جفت: تقریبا 0.7 کیلوگرم

  • مایع آمنیوتیک: تقریبا 0.9 کیلوگرم

  • افزایش حجم خون: تقریبا 1.4 تا 1.8 کیلوگرم

  • افزایش حجم مایعات: تقریبا 0.9 تا 1.4 کیلوگرم

  • ذخایر چربی: تقریبا 2.7 تا 3.6 کیلوگرم


 

دلایل افزایش وزن در بارداری

 

بالا بردن وزن بارداری

بیشتر خانم ها در سه ماهه اول بارداری احتیاج زیادی به افزایش وزن زیاد ندارند. در صورتی که معمولاً در اوایل بارداری وزن شما سالم و در حالت طبیعی و نرمال است، لازم است که در چند ماه اول حاملگی .

0.5 تا 1.8 کیلوگرم اضافه وزن داشته باشید و اگر رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید این کار انجام می‌شود و نیازی نیست که حتماً کالری اضافه مصرف کنید.

افزایش وزن منظم در سه ماهه دوم بارداری و سه ماهه سوم بارداری اهمیت زیادتری دارد مخصوصا اگر وزن شما در اوایل بارداری طبیعی یا پایین‌تر از حد نرمال بوده است تا روز زایمان باید تقریبا هفته ای نیم کیلوگرم اضافه وزن داشته باشید و روزانه نسبت به قبل 300 کالری بیشتر مصرف کنید تا به این هدف برسید.

 

خانم‌هایی که اضافه وزن دارند یا شاخص توده بدنی آنها بیشتر از 30 می باشد لازم است که در سه ماهه دوم و سوم، هفته ای 0.2 کیلوگرم یعنی 200 گرم هر هفته اضافه کنند و بیش از این جایز نیست. برای این کار لازم است یک لیوان شیر کم چرب یا 28 گرم پنیر و یک وعده میوه جات تازه به رژیم غذایی خود اضافه کنند.

 

مشورت با متخصص زنان و زایمان

پیشنهاد می کنیم قبل از اقدام به بارداری و یا همان اوایل بارداری به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا وزن شما را به صورت دقیق تحت کنترل داشته باشد. متخصص تغذیه هم می‌تواند در این راستا به شما کمک کند و در نهایت با دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم می توانید بارداری سالم تر و بی خطری را پشت سر بگذارید.

با توجه به شرایط شما متخصص پیشنهاد می کند که مقدار مصرف کالری بیشتر شود یا کمتر شود تا وزن ایده آلی داشته باشید و خطری شما را تهدید نکند.

 

کنترل وزن در بارداری