چاشنی و ادویه
برای عطر و طعم دادن به غذا از مواد گیاهی به نام ادویه استفاده می‌کنند که بعضی از آنها خواص خوراکی و بعضی خواص دارویی دارند که معادل فارسی آن همان چاشنی می‌باشد که می تواند یا میوه یا دانه خشک شده و همچنین پوست، ریشه یا ماده مغذی یک گیاه باشد. گاهی اوقات از ادویه برای پنهان کردن بقیه طعم ها هم استفاده می‌شود.
معمولاً استفاده ای که اقوام مختلف از ادویه جات می‌کنند به شرایط اقلیمی آنها وابستگی زیادی دارد. به طور مثال مردمی که در جنوب ایران هستند تنوع ادویه بسیار زیادی دارند.
ولی به طور کلی ما در بیشتر غذاها از ادویه و چاشنی استفاده می کنیم. در ادامه طرز تهیه ادویه خانگی را به شما آموزش خواهیم داد و سپس چند نمونه از ادویه های مهم را بیشتر می شناسید و کاربرد انواع چاشنی را هم به شما آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه ادویه
همانطور که اشاره کردیم ادویه ها معمولاً برای پخت و پز استفاده می‌شوند تا به غذای شما طعم و عطر بیشتری بدهند. بعضی از این ادویه ها را باید از بازار و فروشگاه ها تهیه کنید و بعضی دیگر را می توانید در خانه تهیه کنید تا خیالتان از بابت سلامت آن راحت باشد.
در صورتی که بخواهید ادویه خانگی تهیه کنید ترکیب چند نوع دیگر را به شما آموزش می دهیم که با رعایت مقدار و نسبت آن ها و نگهداری درست از آن ها بتوانید غذاهای خوشمزه تری تهیه کنید.
ادویه خورشتی ایرانی
برای تهیه ادویه خورشی باید یک قاشق مرباخوری از فلفل سیاه و یک قاشق مربا خوری فلفل قرمز را با یکدیگر مخلوط کنید و بعد یک قاشق غذاخوری تخم گشنیز را ساییده و به این ادویه ها اضافه کنید و یک قاشق غذاخوری از زیره، زردچوبه و دارچین را هم به آنها اضافه کرده و همه آنها را با هم مخلوط کنید. نتیجه کار یک ادویه خورشتی خوشمزه ایرانی خواهد بود که می‌توانید برای انواع مختلف خورش ها از آن استفاده کنید و طعم آنها را لذیذ تر کنید.
ادویه پلویی ایرانی
برای تهیه ادویه پلویی باید به مقدار مشخص و مساوی از تخم گشنیز و جوز هندی و نصف آنها میخک را با یکدیگر مخلوط کنید و بعد کمی زنجبیل و دارچین هم با آنها ترکیب کنید. به این ترتیب ادویه پلویی به دست می‌آید و می‌توانید در انواع پلوها و چلوها از آن استفاده کنید.
ادویه عربی
اگر یک قاشق غذاخوری از پودر زیره، رازیانه و تخم گشنیز ساییده شده را با هم مخلوط کنید و یک قاشق مرباخوری جوز هندی پودر شده و دارچین را هم به آن ها اضافه کنید. همچنین یک قاشق چایخوری فلفل سیاه به بقیه را اضافه کنید و با هم مخلوط کنید ادویه عربی به دست می‌آید که بسیار پر کاربرد و خوش طعم است و می توانید آن را برای پختن غذاهای مختلف استفاده کنید.
ادویه هندی
به مقدار یک قاشق مربا خوری فلفل سیاه، زنجبیل و دارچین را با یکدیگر ترکیب کرده و یک قاشق غذاخوری هم جوز هندی به همراه یک قاشق مرباخوری هل سابیده را به آن اضافه کنید و میخک و زیره را هم پودر کرده و یک قاشق غذاخوری از پودر زیره و پودر میخک هم به آنها اضافه کرده و مخلوط کنید تا ادویه هندی حاصل شود.
ادویه آبگوشتی
برای درست کردن ادویه آبگوشتی باید به اندازه مساوی فلفل سیاه سابیده شده، پودر میخک، جوز هندی ساییده شده، دارچین و بادیان را با هم ترکیب کنید تا ادویه آبگوشتی حاصل شود و بتوانید آن را در آبگوشت خود استفاده کنید.
ادویه ترشی
برای درست کردن ادویه ترشی باید به مقدار مساوی زیره سیاه و زیره سبز ساییده شده، ادویه کاری، زردچوبه، تخم گشنیز و سیاهدانه سابیده شده و نعنای خشک و گلپر را با یکدیگر مخلوط کنید و داخل ترشی لیته بریزید. این ادویه طعم بسیار شگفت انگیزی به ترشی خانگی شما می دهد و می توانید از خوردن آن لذت ببرید.
ادویه شناسی
ادویه ها بسیار متنوع هستند که احتمال دارد شما فقط اسم بعضی از آنها را شنیده باشید ولی دانستن اسامی تمام آنها خالی از لطف نیست و شاید علاقه مند شوید تا اطلاعات بیشتری راجع به آن ها کسب کنید تا برای خوشمزه تر شدن غذا های خود از آن ها استفاده کنید.
در ادامه فهرست ادویه ها را مشاهده خواهید کرد و علاوه بر آن شما را با اسامی سبزی های معطر نیز آشنا خواهیم کرد.
- آنقوزه
- آویشن
- انیسون
- بادیان
- برگ بو
- پاپریکا
- تخم شنبلیله
- تخم شوید
- تخم گشنیز
- تمر هندی
- گردوی بویا
- جوز هندی
- خردل (Mustard)
- خسرودار
- دارچین
- رازیانه
- زردچوبه
- زعفران
- زنجبیل
- زیره
- زیره سبز (Cumin)
- زیره سیاه (Caraway)
- زینیان
- سماق
- سیاه دانه
- فلفل بهار
- فلفل سفید
- فلفل سیاه
- فلفل قرمز (Chili pepper)
- کاری (Curry)
- کنجد
- گارام ماسالا
- گلپر
- گلرنگ/گلرنگ/گل رنگ
- گل محمدی
- میخک (ادویه) (Clove)
- نمک طعام
- واسابی
- وانیلا
- هل(Elettaria cardamomum)
- هل سبز
- هل سفید
- هل سیاه
- سبزی‌های معطر
- ترخون
- تره
- جعفری
- ریحان
- سنبل هندی
- سیر
- شنبلیله
- شوید (شبـِت)
- گشنیز
- لیمو عمانی
- مرزه
- موسیر
- نعناع (Mint)
- رزماری
ادویه جات لازم در خانه
اگر آشپزی شما خوب باشد خیلی خوب می‌دانید که تاثیر چاشنی و ادویه در پخت و پز می تواند چقدر تاثیر گذار باشد. پس برای مزه دار کردن بیشتر غذاها و همچنین گرفتن بوی زهم ماهی و گوشت نیاز به ادویه های مختلف دارید. پس باید ادویه جات لازم در خانه را خوب بشناسید و آنها را تهیه کنید تا همیشه در منزل داشته باشید.
ادویه جات لازم در خانه شامل ادویه پلویی، ادویه آبگوشت و ادویه ترشی، ادویه ماست و خیار، ادویه فلافل و ادویه کوکو سبزی می باشد که برای درست کردن هر یک از این ادویه ها باید ترکیب مشخصی از ادویه ها را داشته باشید که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
ادویه پلو
مخلوط گل محمدی، زیره، دارچین، زنجبیل، جوز هندی، میخک و هل.
ادویه آبگوشت
مخلوط زردچوبه، دارچین، فلفل سیاه،جوز هندی، بادیان،میخک.
ادویه ترشی
مخلوط نعنا خشک، گلپر، تخم گشنیز، سیاه دانه، زیره سیاه و سبز،– کاری، زردچوبه.
ادویه ماست و خیار
مخلوط فلفل سیاه،– نعنا خشک، ریحان خشک، مرزه خشک، ترخان خشک و پودر گل محمدی
ادویه فلافل
مخلوط زیره سبز، کاری، زنجبیل، – فلفل قرمز
ادویه کوکو سبزی
مخلوط گل محمدی، کاری، دارچین، فلفل سیاه
لیست ادویه جات عروس
معمولاً روی جهیزیه عروس خانم ها ادویه جات جزو اقلام ضروری محسوب می شود تا وسایل آشپزخانه تکمیل تر باشد و ادویه جات مورد نیاز برای آشپزی جلوی دست تازه عروسان قرار داشته باشد.
معمولاً آنها را در بسته بندی های زیبایی تزئین می‌کنند و خیلی از تولیدکنندگان و فروشندگان حتی این ادویه مخصوص عروس را در یک سری بسته های کامل و تزئین شده تهیه می کنند تا عروس خانم هایی که برای تکمیل جهیزیه خود قصد تهیه ادویه دارند زیاد سردرگم نشوند. در ادامه لیست ادویه جات عروس را مشاهده خواهید کرد:
لیست کامل ادویه عروس
- آویشن
- پودر انبه
- پودر پیاز
- پودر سیر
- تخم گشنیز
- خاکشیر
- دارچین و چوب دارچین
- زردچوبه و قلم زردچوبه
- زنجبیل پودری و زنجبیل درشت
- زیره سبز و زیره سیاه
- سماق قرمز و سماق قهوه ای
- فلفل سیاه درشت و فلفل سیاه پودری
- فلفل قرمز
- پودر لیمو و لیمو عمانی
- گلپر پودری و گلپر درشت
- هل
- برگ بو
- جوز هندی
- زردچوبه
- رزماری
- پاپریکا
- زعفران
- میخک
- خردل
ترکیب انواع ادویه جات
بعضی از ادویه ها و چاشنی ها با ترکیب بقیه مواد طعم دار می شوند. مثلاً ادویه های شیرین با مواد شیرینی مثل وانیل، جوز هندی، هل، میخک و ادویه کیک و کلوچه یا میوه های خشک مطابقت دارند و آنها را جزو ادویه های شیرین می دانیم.
به طور مثال در خورشت یا سبزیجات کباب شده مثل سیب زمینی شیرین و انواع غذاهای دیگر می توانید از ادویه های شیرین استفاده کنید و با اینکه قندی به خوراک خود اضافه نکرده اید، غذای شما شیرین و خوش‌طعم می‌شود.
ترکیب ادویه جات بسیار آسان است و می توانید با ترکیب آنها گاهی اوقات طعم های بی نظیری خلق کنید. اما یک قضیه وجود دارد و آن این است که اگر تجربه و اطلاعات کافی در مورد میزان و مزه ادویه جات نداشته باشید و برای دفعات اول آنها را ترکیب کنید شاید نتیجه کار با سلیقه شما مطابقت نداشته باشد. اگر این کار را تا به حال نکرده اید از اینکه اولین نتیجه های شما خوشایند نباشد ناراحت نباشید. به تدریج اندازه صحیح نسبت ها به دست می آید و می توانید راحت تر تصمیم گیری کنید.
جوز هندی
ایجاد عطر و طعم در غذا، پودر آن در تهیه ادویه ترکیبی یا به تنهایی در غذاهایی مانند لوبیا پلو یا خورش قیمه جای استفاده می شود. باعث هضم غذا و تسکین دردهای روماتیسمی می شود.
تخم گشنیز
معطرکننده ترشی، منبع کلسیم و ویتامین‌های A و C است که باعث تقویت بدن می شود، پودر آن به شدت میکروب‌کش بوده و برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های گوارشی مانند اسهال‌خونی و وبا مناسب است.
هل
باعث رفع اضطراب و باعث آرامش بدن و سیستم گوارش، عطر دادن به خورش های نذری، تقویت‌کننده قلب و سیستم گوارش، کمک به هضم غذا
خردل
ملین، باعث بازشدن اشتها، خوشمزه‌تر شدن
زیره سیاه و سبز
معمولا در پلو به کار می روند و به صورت پودر در تهیه انواع سس گوشت کاربرد دارند، همچنین خاصیت باکتری زدایی و قارچ‌کشی قوی
زنجبیل
ایجاد طعم و عطر در غذا، ضدتهوع، ضد لخته شدن خون، ضد نفخ بسیار قوی و پایین آورنده کلسترول خون
